אבות ובנות: המלכוד של גילוי העריות

אבות ובנות: המלכוד של גילוי העריות /
שירה סתיו

המאמר מתאר את הטאבו על גילוי עריות ביחסי אבות ובנות ובתפקידו המכריע – המתבטא בעיקר באמצעות היעדרו מן השפה – בקביעת שליטתו של האב בבת. המחברת טוענת כי טאבו העריות מבוסס על פרדוקס השוכן בלב לבה של הפרובלמטיקה ביחסי אבות ובנות. הפרדוקס הוא העובדה שאיסור יחסי האישות בין אב לבת, וגם הפרתו, משמרים את המבנה הפטריארכלי, כלומר את המבנה החברתי הנורמטיבי. מצד אחד, הציות לאיסור עדיין משמר צורה סובלימטיבית של יחסי עריות, ומצד שני הפרת הטאבו היא תופעה כה שכיחה עד שעלינו לתהות אם עצם מרקמו של הארגון החברתי אינו מאפשר ואולי אף מעודד אותה.
דווקא היעדרו של טאבו מפורש על גילוי עריות בין אב לבת מאפשר לאב להתכחש לאופי החולף של סמכותו ולהשליט אותה גם מעבר לתחומי מעמדה של בתו כסובייקט בביתו. המאמר מנתח את סיפור בנות לוט כביטוי מקראי למוטיב גילוי העריות ובוחן בפרוטרוט את הסיבות להיעדרו של איסור גילוי העריות בין אב ובת מן המקרא. בהמשך הוא מעלה את האפשרות שבנות יכולות לנשל את אביהן ממעמדו הסמלי והייצוגי באופן שמאפשר להן לפרוץ מתוך תחום שליטתו האינססטואלי ולבטא את תשוקתן ואת הסובייקטיביות שלהן.
החלק האחרון של המאמר מנתח את נקודת המבט הנשית על גילוי עריות באמצעות שירתה של ננו שבתאי, משוררת ישראלית צעירה ובתו של המשורר אהרון שבתאי. שבתאי כותבת את גרסתה שלה לסיפור בנות לוט כדי להתעמת עם פרדוקס גילוי העריות, עם הפיתוי בידי האב ועם התפקיד המובנה שהיא עצמה ממלאת כ"מפתה".

Fathers and Daughters: The Incest Trap / Shira Stav

This article describes the incest taboo on father-daughter relations and its decisive role — mainly through its absence from language — in establishing the father’s domination of the daughter. It argues that the incest taboo is predicated on a paradox, which lies at the heart of the problematics of father-daughter relations. The paradox consists in the fact that both the prohibition against incestual relations between the father and the daughter and its transgression preserve the patriarchal structure — that is, the normative social structure. On the one hand, compliance with this taboo still retains a sublimated form of incestual relations; on the other hand, violations of the taboo on father-daughter incest are, in reality, so common as to raise the suspicion that the very fabric of social organization enables them, perhaps even encourages them. Quite cunningly, the lack of an explicit taboo (on father-daughter incest) allows the father to deny the transitory nature of his power and to exercise it beyond the boundaries of his daughter’s status as a subject in his house. The article analyzes the story of Lot’s daughters as a biblical manifestation of the incest theme, and examines in detail the roots of the absence of prohibition (on father-daughter incest) in the Bible. Then, it suggests that daughters can dispossess the father of his symbolic and representative position, in a way that enables them to break out of his incestual domination and express their own desire and their own subjectivity. The final part of the essay analyzes the female’s perspective on incest, through a poem written by Nano Shabtai, a young Israeli poet, daughter of the poet Aharon Shabtai. Shabtai writes her own version of the story of Lot’s daughters in order to face the incest paradox, the seduction by the father and her own constructed role of “seducer.”

الآباء والبنات: معضلة سفاح القربى / شيرا ستاف

يتوقّف هذا المقال عند توصيف تحريم سفاح القربى في معرض العلاقة بين الأب وابنته ودوره الحاسم – وبخاصة في ظلّ غيابه في اللغة – في تعزيز سلطة الأب على ابنته . يظهر الادعاء بأنَّ سفاح القربى ينطوي على تناقض يقع في صميم إشكالية العلاقة بين الأب وابنته . ينسجم هذ ا التناقض مع حقيقة أنَّ تحريم سفاح القربى بين الأب وابنته والخطيئة الناجمة عن إقامة مثل هذه العلاقة يصون المبنى البطرآي الأبوي الذي يُنظر إليه على أنه المعيار الاجتماعي الذي يقوم عليه المبنى الاجتماعي . وفي الطرف الآخر، فإنَّ الإذعان لهذا التحريم لا زال ينط وي على شكل هادئ من سفاح القربى، ولكن من زاوية أخرى، فإنَّ انتهاآات هذا التحريم بما يتّصل بالعلاقة بين الأب وابنته شائعة على أرض الواقع، الأمر الذي يشير بأصابع الاتهام إلى المبنى الاجتماعي ذاته بأنه هو الذي يتيح الفرصة أمام مثل هذه العلاقات وربما يشجّعها أيضًا. يقوم هذا المقال بتحليل قصّة لوط وبناته بوصفها تعبيرًا توراتيًا لأطروحة سفاح القربى وفحص مفصّل لجذور غياب تحريم غشيان المحارم (العلاقة الجنسية بين الأب والابنة ) في التوراة . وبعد هذا التحليل والفحص، يقوم المقال بتقديم طرح مفاده أنه يمكن للابنة أن تفقد أبيها ومكانته الرمزية والتمثيلية على نحو يمكِّنها من التخلّص من فرضه سفاح القربى عليها وأن تعبّر عن شهواتها وذاتيته ا. يقوم القسم الأخير للمقال بتحليل وجهة النظر الأنثوية من سفاح القربى عبر تحليل قصيدة لنانو شبتاي، شاعرة إسرائيلية شابة، وابنة الشاعر أهرون ش بتاي. إذ قامت شبتاي بكتابة قصيدة حول قصّة لوط مع بناته بغية معالجة التناقض القائم في سفاح القربى وإغواء الأب ودوره المؤُسّس آ"غاوٍ".