ההופכי של התקינות הפוליטית: מבט פסיכואנליטי על שיח האדון

ההופכי של התקינות הפוליטית: מבט פסיכואנליטי על שיח האדון

אורית יושינסקי

מסה זו מפתחת את התקינות הפוליטית כתופעה הנטועה בשיח האדון המודרני שהאנליטיקאי ז'אק לאקאן מכנה אותו שיח האוניברסיטה. שיח האוניברסיטה הוא שיח של האמיתות המוסכמות של הידע המדעי המעודכן, הנענה כיום לפוליטיקת הזהויות ולתביעותיה להכרה ולהכלה. התקינות הפוליטית היא הרטוריקה שמבטאת מוסכמות פוליטיות-מדעיות אלו. בתוך כך, התקינות הפוליטית מאפשרת ייצוג לקבוצות חברתיות רבות יותר ויותר וליחידים המזדהים עם קבוצות אלו. אולם היא מחמיצה את הסובייקט שנושא לעולם יסוד מציק ואנטגוניסטי בלתי ניתן לשיכוך, שאינו מזדהה לגמרי עם הזהות הקבוצתית. השיח האנליטי, כהופכי לשיח האדון, יכול להציע מענה לסובייקט שהזדהותו איננה מלאה; הוא מציע אומר טוב (bien-dire), שהוא פירוש אנליטי, ביטוי אניגמטי המיועד לכל סובייקט באידיוסינקרטיות שלו ושלה. האומר הטוב נוגע בכל אחת ואחד באופן שיודע-לעשות עם היסוד המציק והבלתי פתיר של הסובייקט.

The Other Side of Political Correctness: A Psychoanalytic Perspective on the Master's Discourse

Orit Yushinsky

In this essay I will discuss political correctness as a phenomenon grounded in the modern “master’s discourse,” which psychoanalyst Jacques Lacan called “university discourse.” University discourse is the discourse of the conventional truths of current scientific knowledge, which presently responds to identity politics and its demands for recognition and acceptance. Political correctness is the rhetoric that expresses these political-scientific conventions. At the same time, political correctness permits representation to increasingly more social groups and the individuals who identify with those groups. But it overlooks the subject who carries a disturbing and antagonistic untamable element in the world, who does not fully identify with the group identity. The analytical discourse, as the inverse of the master’s discourse, can offer an answer for the subject whose identification is not complete. The analytical discourse offers the capacity of “speaking well” (bien-dire), which is an analytical interpretation, an enigmatic expression meant for each subject in their own idiosyncrasy. The “speaking well” touches each and every one in a way it knows how to do with the disturbing and irresolvable elements of the subject.

عكس الصوابيّة السياسيّة: نظرة تحليليّة-نفسيّة إلى خطاب السيّد

أوريت يوشنسكي

تطوّر هذه المقالة الصواب السياسيّ كظاهرة مغروسة في خطاب السيد الحداثيّ، التي يسمّيها المحلّل جاك لاكان خطاب الجامعة؛ وهو خطاب الحقائق المتفق عليه في المعرفة العلميّة المحدَّثة، والتي تستجيب اليوم لسياسات الهويّة ومطالبها بالاعتراف والشمول. الصواب السياسيّ هو الكلام الذي يعبّر عن هذه المواضيع السياسيّة-العلميّة المتّفق عليها. ضمن ذلك، يمكّن الصواب السياسيّ من تمثيل مجموعات اجتماعيّة أكثر، كما يمكّن الأفراد من أن يتماثلوا مع هذه المجموعات، إلّا أنّه يفوّت الذات التي تحمل إلى العالم عنصرًا عدائيًا ومزعجًا وغير قابل للاختزال، والتي لا تتماثل تمامًا مع الهويّة الجماعيّة. يمكن للخطاب التحليليّ، كمعاكس لخطاب السيد، أنّ يقدّم حلًا للذات غير كاملة التماثل؛ فيقترح "عمل جيّد" (bien-dire) وهو تفسير تحليليّ، تعبير غامض مخصّص لكلّ ذات بخصوصيتها. يتطرّق "عمل جيّد" لكلّ شخص يُجيد العمل مع الأساس المزعج وغير القابل للحلّ للذات.