הפליה ניאו-ליברלית: בחזרה אל המסה "מחשבה ביקורתית בצל המשפט" (2012)

הפליה ניאו-ליברלית

ליאורה בילסקי ועפרה בלוך

במאמר זה חוזרות ליאורה בילסקי ועפרה בלוך אל המסה "מחשבה ביקורתית בצל המשפט" משנת 2012 על מנת לבחון מחדש את שאלת הקשר בין חשיבה ביקורתית לרפורמה משפטית. המאמר הנוכחי מוקדש לבחינת השינויים שצמחו בשנים האחרונות במנגנון ההפליה בישראל, בתגובה לביקורת ולהגבלות המשפטיות על הפליה מדינתית מסורתית. ההפליה החדשה, המכונה במאמר זה "הפליה ניאו-ליברלית", פועלת באמצעות הפרטה מוגברת של סמכויות הממשלה והפעלת היגיון שוקי בחלוקת משאבים ציבוריים. אל מנגנונים אלה, המטשטשים את קיומה של הפליה, נוסף שינוי ברמת השיח, המכונה רסיגניפיקציה: ניכוס מושגים ביקורתיים בדרך המעקרת אותם מכל אפשרות לשינוי מבני, ובו בזמן מקנה לפרקטיקות ההפליה החדשות חזות פרוגרסיבית וליברלית. בילסקי ובלוך טוענות כי האפשרות לרסיגניפקציה אינה פרי של טעות אסטרטגית, אלא היא אינהרנטית למפגש שבין תיאוריה ביקורתית ומשפט. ולכן, במקום לנסות למנוע את התופעה, המאמר מציע כי יש בכוחה של התיאוריה הביקורתית לחשוף את פעולת הרסיגניפיקציה ולרתום אותה לטובת קבוצות מוחלשות ומודרות.

Neoliberal Discrimination: Revisiting “Critical Theory in the Shadow of Law” (2012)

Leora Bilsky and Ofra Bloch

In this essay, Leora Bilsky and Ofra Bloch return to the 2012 essay "Critical Theory in the Shadow of Law” in order to rethink the relationship between critical theory and legal reform. The essay is devoted to studying the new mechanisms of discrimination that have evolved in Israel in recent years in response to critique and legal constraints. This new discrimination, which we term neoliberal discrimination, operates through increased privatization of governmental authorities and the infusion of market logic in the distribution of state funds, which serves to cover up the existence of discrimination. The essay introduces the concept of resignification to explain how prior strands of liberal critique of the state are given a diluted and narrow meaning, in a way that allows the state to use them to gain legitimacy for its new discriminatory policies. The essay argues that resignification is not a consequence of a strategic error, but rather is inherent in the interaction of critical theory and law. Therefore, we propose that critical theory should not aim to eliminate resignification, but rather try to expose it.

تمييز نيو-ليبرالي

ليئورا بيلسكي وعفرا بلوخ

تعود كل من ليئورا بيلسكي وعفرا بلوخ إلى كتاب "تفكير نقدي في ظل القضاء" من سنة 2012 بغية فحص متجدّد لمسألة العلاقة القائمة بين التفكير النقدي وبين الإصلاح القضائي. تتوقّف المقالة الحالية عند فحص التحوّلات التي ظهرت في السنوات الأخيرة في منظومة التمييز في إسرائيل ردًّا على النقد والتقييدات القضائية على التمييز الذي تعتمده الدولة تقليديًا. إن التمييز الجديد، الذي تطلق عليه المقالة تعبير "التمييز النيو-ليبرالي"، ينشط من خلال الخصخصة المكثّفة لسلطات الحكومة وتفعيل منطق السوق في توزيع الموارد العامة. إلى جانب هذه المنظومات التي تطمس وجود التمييز، يُضاف تحوّل على مستوى الخطاب المكنّى بـ"إعادة التحديد" (resignification): الاستيلاء على مفاهيم نقدية ومصادرتها أي إمكانية للتغير البنيوي، بينما تمنح في الوقت نفسه لممارسات التمييز الجديدة مظهرًا تقدميًا وليبراليًا تحرّريًا. تجادل المقالة أن إمكانية "إعادة التحديد" ليست ثمرة خطأ استراتيجي، بل هي إمكانية متأصلة في اللقاء بين النظرية النقدية والقضاء. لهذا، بدل السعي لمنع الظاهرة، تقترح المقالة أن بمقدور النظرية النقدية الكشف عن فعل "إعادة التحديد"، والعثور على سبل لتوسيع "نطاق الخطر" الذي تُنتجه، بغية تسخيرها لمصلحة الفئات المستضعفة والمستبعدة.