פשעי זוועה, סוגיית הענישה ומקומו של המשפט

פשעי זוועה, סוגיית הענישה ומקומו של המשפט /
לורנס דגלאס

המאמר מציע רקונסטרוקציה מושגית ונורמטיבית של המשפט הפלילי הבין-לאומי. התפתחויות שחלו במשפט הפלילי הבין-לאומי בתקופה שלאחר משפטי נירנברג הובילו לשידוד מערכות פרדיגמטי של התחום, ולמעבר מ"פרדיגמת המלחמה התוקפנית" ל"פרדיגמת מעשי הזוועה". פרדיגמת מעשי הזוועה הגדירה מחדש את עיקר משמעותו של המונח "בין-לאומי" בכל הנוגע למשפט הפלילי. היא נִתצה את הגבלות המרחב והזמן החלות על העמדה לדין, והולידה תורת משפט המקלה את ההעמדה לדין, מתמקדת בקורבנות ונסמכת על תיאוריות חדשות של חבות פלילית. עם זאת, בעיקרו של דבר פרדיגמה זו לא הביאה לידי עיון מחודש במטרות הענישה הפלילית, וכישלונה זה הותיר את המשפט הפלילי הבין-לאומי במצב בעייתי, חסר הגיון הצדקה עקבי. הפתרון לבעיה זו טמון בהבנת משפט מעשי הזוועה כתרגיל דידקטי, כיוון שמנקודת מבט זו ברור כי אין לראות בפשעים המוגדרים כמעשי זוועה התקפות על צו האנושות בכללו, אלא התקפות על הרעיון שלפיו חיי אדם הם מפעל המאורגן באמצעות קשרים קבוצתיים, זהויות קיבוציות ונאמנויות קהילתיות. העוסקים בתהליך המשפט ובמעשה השיפוט חייבים אפוא לתת דעתם על ההיסטוריה של קהילות ממשיות – הן קהילות הקורבנות והן קהילות מבצעי הפשעים. הדרך הטובה ביותר להשיג מטרה זו היא קיום המשפט בזירה הנהנית מקשר אורגני בין ההליך, האנשים והמקום.

Crimes of Atrocity, The Problem of Punishment and the Situ of Law /
Lawrence Douglas

This essay offers a conceptual and normative reconstruction of international criminal law. Post-Nuremberg developments in international criminal law have shifted the field from an “aggressive war” to an “atrocity paradigm.” This “atrocity paradigm” has redefined the core meaning of “international” as this term applies to criminal law; it has exploded spatio-temporal limitations on prosecution; and it has given rise to a prosecution-facilitating, victim-centric jurisprudence supported by novel theories of liability. It has largely failed, however, to rethink the basic purposes of the criminal sanction. This failure leaves international criminal law in a troubled state, lacking a coherent justificatory logic. A solution to this problem lies in understanding the atrocity trial as a didactic exercise. According to this perspective, crimes of atrocity are best understood not as attacks on humanity writ large but as attacks on the idea that human life is an enterprise organized in terms of group attachments, collective identities, and community allegiances. The trial process and the act of judgment must then be attentive to the history of concrete communities – both of victims and perpetrators – a goal best served by staging the trial in a venue that enjoys an organic link between proceeding, people, and place.

جرائم فظيعة، مسألة الجزاء ومكانة القضاء /
لورانس دغلاس

يقترح المقال تفكيكًا للمفاهيم والمعايير القائمة في القانون الجنائي الدولي. إن التحوّلات التي طرأت على القانون الجنائي الدولي في الحقبة التي أعقبت محاكم نيرنبرغ قد أدّت إلى عملية إدخال تغييرات على صعيد الإطار المعرفي (براديم) لهذا المجال، وإلى التحوّل من "إطار الحرب الهجومية" المعرفي إلى "إطار الأعمال الفظيعة" المعرفي. قام إطار الأعمال الفظيعة المعرفي بإعادة التعريف من جديد للتعبير "دولي" بكل ما يتعلّق بالقانون الجنائي. إذ قام بكسر قيود المكان والزمان الخاصة بتقديم لائحة الاتهام وأفضى إلى ظهور قانون يتساهل بتقديم لائحة الاتهام، ويركّز على الضحايا، ويستند إلى نظريات جديدة بخصوص المسؤولية الجنائية. على الرغم من ذلك، فإن الأهم هو أن هذا الإطار المعرفي قد أخفق في إعادة النظر بأهداف وغايات الجزاء الجنائي، وترك هذا الإخفاق القانون الجنائي الدولي في حالة إشكالية يغيب عنها المنطق التسويغي الثابت. يكمن الحل لهذه الإشكالية في فهم قانون الأعمال الفظيعة بوصفه اختبارًا تعليميًا لأنه يتضح من هذا المنظور أنه لا يجب تناول الجرائم، التي تعرّف على أنها أعمال فظيعة، بوصفها هجومًا على الإنسانية بصورة عامة وإنما هجومًا على الفكرة القائلة إن حياة الإنسان تعتبر مشروعًا منظّمًا وفق العلاقات الجماعية والهويات الجمعية والولاء للجماعة أو للمجتمع المحلي. وعليه، يجب على الذين يعملون في الإجراءات القانونية وفي العمل القضائي أن تكون لديهم فكرة عن تاريخ الجماعات الفعلية – جماعات الضحايا وجماعات مقترفي الأعمال الفظيعة. إن الطريقة الأفضل لتحقيق هذه الغاية هي إجراء المحاكمة في حيّز يتمتّع بعلاقة عضوية مع العملية الإجرائية والأشخاص والمكان.