ברוכים הבאים לעידן האדם: מדעי הטבע, מדעי החברה ואתגרי החשיבה הסביבתית

ברוכים הבאים לעידן האדם: מדעי הטבע, מדעי החברה ואתגרי החשיבה הסביבתית

דן תמיר

כמו כל יצור חי, גם האדם השפיע על סביבתו והושפע ממנה משחר קיומו. ואולם כיום, חותמו של ההומו ספיאנס על הסביבה עמוק, חריף ומקיף יותר מזה של כל יצור חי אחר – עד כדי שינוי תצורתו הפיזית של כדור הארץ כולו, על מימיו, אווירו ויבשותיו.

טבעה ההדדי של ההשפעה בין האדם לסביבה מביא לכך שבעיות פיזיות, חברתיות ותפיסתיות גם הן קשורות אלו באלו; מאמר זה מתמקד בפן החברתי של הבעיות הסביבתיות בתקופתנו. אחרי סקירה כללי של מצב הסביבה העולמי כיום, המאמר בוחן את הבעיות הסביבתיות-חברתיות העיקריות של ימינו דרך ארבע זוויות – אנרגיה; כלכלה, צריכה ו"צמיחה"; "פיתוח"; וממשל ומדיניות. כל אחת מהזוויות נבחנת הן ברמה העולמית והן ברמה המקומית. בסיכום המאמר מעלה כמה שאלות ותהיות בדבר מקומו של האדם בעולם, לנוכח הבעיות הנזכרות.

Welcome to the Age of Man: Natural Sciences, Social Sciences, and the Challenges of Environmental Thought

Dan Tamïr

Like every living species, humankind has also influenced its environment – and has been influenced by it – since the dawn of its existence. Today, however, the mark of Homo sapiens is deeper, wider, and more decisive than that of almost any other species, modifying our entire planet’s seas, air, and landmasses. Due to the reciprocal nature of these influences, physical, social, and conceptual problems are interrelated as well. This article focuses on the social aspect of our era’s environmental crises. After a general review of the contemporary and global state of the environment, the article reviews today’s main social-environmental challenges through four prisms – energy; economy and consumption; “growth”; government and policy – while referring to the global level and using local Israeli examples for each of these prisms. Finally, the article raises several questions and offers thoughts regarding Man’s place in the world, in light of the problems mentioned.

أهلاً وسهلاً بكم في عصر الإنسان: العلوم الطبيعية، العلوم الاجتماعية، وتحدّيات التفكير البيئي

دان تمير

أسوة بكل مخلوق حي، فقد أثّر الإنسان كذلك على بيئته وتأثّر منها منذ أول لحظة لظهوره. ولكن ما نشهده حاليًا هو أن تأثير الجنس البشري على البيئة شديد جدًا، بالغ، وشامل أكثر من أي تأثير لأي مخلوق حي آخر – إلى درجة تغيير الصورة المادية للكرة الأرضية برمتها ببحارها وهوائها ويابستها.

تفضي طبيعة التأثير المتبادل بين الإنسان والبيئة إلى ترابط الإشكاليات المادية والاجتماعية والإدراكية بعضها ببعض؛ تركّز المقالة الحالية على البعد الاجتماعي للإشكاليات البيئية في عصرنا. بعد العرض العام للحالة البيئية الحالية في العالم، تقوم المقالة بفحص الإشكاليات البيئية الاجتماعية المركزية في عصرنا من خلال فحص أربع قضايا وهي: الطاقة؛ الاقتصاد والاستهلاك و"النمو"؛ و"التطوير"؛ ومؤسّسات الحكم والتخطيط السياسي. يتم فحص كل قضية من هذه القضايا على المستويّين العالمي والمحلّي. في مرحلة التلخيص، تقوم المقالة بإثارة بعض المسائل والتساؤلات حول مكانة الإنسان في الكون على خلفية القضايا المثارة في المقالة.